Pavarësisht se kërkesa e Lëvizjes Vetëvendosje për votim të fshehtë për kryetarin e Kuvendit tashmë ka përfunduar në Gjykatën Kushtetuese, seanca konstituive pritet të vazhdojë sot në orën 10:00 – kësaj radhe për të pesëmbëdhjetën herë me radhë.
Përpjekjet për konstituimin e Kuvendit janë shndërruar tashmë në një betejë të gjatë politike e juridike, me interpretimet që përqendrohen sidomos rreth nenit 113 të Kushtetutës. Ky nen i jep të drejtë të paktën dhjetë deputetëve që, brenda afatit prej tetë ditësh nga marrja e një vendimi në Kuvend, të kërkojnë shqyrtimin kushtetues të tij nga Gjykata Kushtetuese.
Në këtë frymë, Kushtetuesja ka pranuar tashmë kërkesën për interpretimin e ligjshmërisë së votimit të fshehtë për zgjedhjen e kryetarit të Kuvendit – kërkesë që ka ardhur në një kohë kur procesi i votimit tashmë është në zhvillim.
Sipas Institutit Demokratik të Kosovës (KDI), interpretime të mëhershme të vetë gjykatës kanë përcaktuar se termi “vendim” përfshin jo vetëm aktet e miratuara formalisht, por edhe çdo veprim që prodhon pasoja juridike në praktikë.
- Advertisement -
“Gjykata Kushtetuese ka afat 60-ditor për të vendosur nëse kërkesa është e pranueshme dhe e bazuar, si dhe nëse ka pasur shkelje të Kushtetutës,” tha Vullnet Bugaqku, hulumtues i lartë në KDI.
Megjithatë, jo të gjithë ndajnë këtë qëndrim. Naim Jakaj nga Instituti i Kosovës për Drejtësi (IKD) thekson se, në mungesë të një vendimi të miratuar nga Kuvendi, nuk mund të flitet për shkelje të qartë kushtetuese.
“Pa një akt të miratuar nuk mund të flitet për ndërhyrje të menjëhershme nga gjykata, qoftë edhe përmes masave të përkohshme,” u shpreh ai.
Përtej interpretimeve ligjore, analistët politikë pohojnë se çështja ka kaluar dimensionin kushtetues dhe se tanimë zhbllokimi i Kuvendit varet nga vullneti i subjekteve politike.
“Kuvendi nuk mund të zhbllokohet vetëm përmes Kushtetutës – duhet vullnet politik për kompromis,” deklaroi analisti Dorajet Imeri.
- Advertisement -
Blerim Canaj, analist tjetër politik, paralajmëron se mungesa e këtij vullneti mund ta çojë vendin drejt një tjetër cikli zgjedhor.
“Zgjidhja është politike. Por duket se nuk ka gatishmëri nga ana e ish-partisë në pushtet për të lëshuar pe. Në këtë situatë, zgjedhjet mbeten skenari më i mundshëm,” theksoi ai.
Ndërkohë, Kuvendi i Kosovës vazhdon të jetë në një gjendje të zgjatur bllokade, ku çdo tentim për zgjidhje kalon më parë nëpër filtrin e interpretimeve kushtetuese – duke e lënë Gjykatën Kushtetuese si arbitrin e fundit në këtë përplasje të stërzgjatur politike.